با رشد روزافزون فناوری اطلاعات و گسترش فضای مجازی، تهدیدات سایبری به یکی از جدی‌ترین دغدغه‌های امنیتی کشورها، سازمان‌ها و کاربران تبدیل شده‌اند. در این میان، بدافزارها (Malware) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای حملات سایبری، نقشی کلیدی در نفوذ، تخریب و سرقت اطلاعات ایفا می‌کنند. این مقاله با بررسی مفاهیم تهدید سایبری، انواع بدافزار و راهکارهای مقابله، تلاش می‌کند تا تصویری جامع از این چالش ارائه دهد. ۱. مقدمه در دنیای امروز، اطلاعات به‌عنوان یکی از ارزشمندترین دارایی‌های سازمانی و ملی شناخته می‌شوند. حفاظت از این اطلاعات در برابر حملات سایبری، به یک ضرورت تبدیل شده است. تهدیدات سایبری شامل انواع حملات، نفوذها و آسیب‌هایی هستند که از طریق ابزارهای دیجیتال به سیستم‌ها و داده‌ها وارد می‌شوند. بدافزارها یکی از اصلی‌ترین ابزارهای اجرای این تهدیدات هستند. ۲. تعریف تهدید سایبری تهدید سایبری به هرگونه اقدام یا حادثه‌ای اطلاق می‌شود که موجب نقض محرمانگی، یکپارچگی یا دسترس‌پذیری اطلاعات یا خدمات دیجیتال شود. این تهدیدات می‌توانند منشأ انسانی، فنی یا حتی سازمان‌یافته و دولتی داشته باشند. انواع تهدیدات سایبری: دسترسی غیرمجاز به داده‌ها (هک) سرقت هویت و اطلاعات شخصی حملات دیداس (DDoS) باج‌گیری اطلاعاتی (Ransomware) نفوذ به زیرساخت‌های حیاتی مانند برق، آب، حمل‌ونقل ۳. بدافزارها: ابزار اصلی تهدید سایبری بدافزارها نرم‌افزارهایی هستند که با اهداف مخرب طراحی شده‌اند. برخلاف نرم‌افزارهای معمولی، بدافزارها به قصد آسیب، جاسوسی، سرقت اطلاعات یا اخاذی از کاربران ساخته می‌شوند. انواع متداول بدافزارها: نوع بدافزار ویژگی‌ها ویروس (Virus) تکثیر در فایل‌ها و آسیب به سیستم کرم (Worm) پخش سریع در شبکه بدون نیاز به فایل میزبان تروجان (Trojan) پنهان شدن در برنامه‌های مفید و اجرای مخرب جاسوس‌افزار (Spyware) سرقت اطلاعات شخصی باج‌افزار (Ransomware) رمزگذاری داده‌ها و مطالبه پول روت‌کیت (Rootkit) دسترسی مخفی به سیستم‌ها کی‌لاگر (Keylogger) ثبت فعالیت‌های کیبورد برای سرقت رمزها ۴. تأثیرات بدافزار بر امنیت بدافزارها می‌توانند باعث اختلال در عملکرد سیستم‌ها، از بین رفتن داده‌ها، افشای اطلاعات حساس، آسیب به زیرساخت‌های حیاتی و حتی ایجاد بحران‌های اقتصادی و امنیتی شوند. برخی از بزرگ‌ترین حملات سایبری تاریخ مانند WannaCry و Stuxnet با استفاده از بدافزار انجام شده‌اند. ۵. تهدیدات بدافزاری در ایران به دلیل تحریم‌ها و استفاده گسترده از نرم‌افزارهای خارجی، ایران در معرض تهدیدات بدافزاری متعددی قرار دارد. زیرساخت‌های حساس نظیر نیروگاه‌ها، شبکه بانکی و سیستم‌های دولتی بیش از پیش نیازمند حفاظت هستند. یکی از راه‌حل‌های راهبردی، توسعه و استفاده از ضدبدافزارهای بومی است که بتواند در کنار دانش فنی داخلی، پاسخ‌گوی تهدیدات خاص بومی نیز باشد. ۶. راهکارهای مقابله با تهدیدات بدافزاری استفاده از ضدبدافزارها و فایروال‌های به‌روز آموزش کاربران برای شناسایی لینک‌ها و فایل‌های مشکوک بروزرسانی مداوم سیستم‌عامل و نرم‌افزارها پیاده‌سازی سیاست‌های امنیتی قوی در سازمان‌ها بومی‌سازی سامانه‌های دفاع سایبری پشتیبان‌گیری منظم از اطلاعات حیاتی ۷. نتیجه‌گیری بدافزارها نه‌تنها تهدیدی برای کاربران شخصی، بلکه خطری استراتژیک برای امنیت ملی و زیرساخت‌های حیاتی کشورها به شمار می‌روند. تنها راه مقابله مؤثر با این تهدیدات، ایجاد یک اکوسیستم امنیتی یکپارچه، آموزش مستمر، توسعه ابزارهای بومی و ارتقاء سطح آگاهی عمومی در جامعه است